Kruidjes Permavoortuin to be

Sinds vorig jaar probeer ik de voormoestuin te converteren naar een permatuin. Naast nuttig wil ik ook gaan voor mooi.

Ben benieuwd op jullie aanvullingen.

Hier al vast een groooot plaatje van de tuinplanning:





De rode cirkel rechtsboven is mijn probleemgebied. Daar kan ik de komende paar jaar alleen maar een-jarigen planten tot dat ik zeker weet dat de yucca voorgoed weg is. Eigenlijk hoort er linksonder ook nog zo een cirkel te staan.

De sneeuw maakt voor een mooi overzichtsplaatje - het stuk onderaan moet ik nog realiseren. Daar liggen wat stenen op het gras de kant van de nieuwe border aan te geven.





Een paar zomerplaatjes...

Ziet er veelbelovend uit. In ieder geval beter dan de betonvlaktes die je steeds meer als "voortuin" ziet.

Heb net het originele plaatje opgezocht. Het is niet echt te lezen. Neem dit maar als overzicht en deze voor de planning van de combinatiewisselteelt.





Klik op de plaatjes om naar het origineel te gaan...

Je hebt een mooie tuin. Ik zou nog meer laagstam/stuiken introduceren, zodat je meer lagen krijgt. Je kunt bijvoorbeeld voor noten of fruit gaan. Op de beuk, taxus en (hibiscus en rododendron alleen als nectar bron) heb je geen andere struiken die je biodiversiteit in de tuin gunstig beïnvloeden. Naast nectar planten heb je ook waardplanten en voortplantingsbiotopen in de tuin nodig. Een simpel ondiep plasje water is al een prachtig voortplantingsbiotoop van blinde bij en de gewone pendelzweefvlieg (zijn beide vliegen).

Kruidje schreef:Heb net het originele plaatje opgezocht. Het is niet echt te lezen.

De kwaliteit van het plaatje is helaas niet al te hoog. Ik heb het gedownload, maar lezen is dan helemaal moeilijk, zoniet onmogelijk. Helaas.

Ik begrijp niet wat het probleem is, maar de twee plaatjes hierboven linken goed en ik kan goed lezen wat erop staat.

Ja, nu is alles goed te lezen.

Het eerste plaatje bedoelde ik ook meer als overzicht...

Ik wil inderdaad wat kleine (fruit)bomen en meer fruitstruiken hebben. Waar ik voor wil waken is nog meer schaduw te creëren. Ik heb al zo veel schaduw in de achtertuin (van 3 grote eikenbomen waar ik niets over te vertellen heb. Ik ben nog met me zelf in discussie of ik ga voor leibomen of zuilbomen. En welke soorten het moeten worden. Ik denk dat ik hierover een aparte discussie ga opstarten.

De bomen moeten komen op een kleine afstand tot de straat - aan de linker kant houdt me alleen nog tegen dat er een rioolbuis loopt (grijs in het overzichtsplaatje), aan de rechter kant zitten mogelijk nog resten yucca in de grond die ik de komende jaar nog wil uitgraven als ze opkomen.

Een leiboom of enkele van max 1,2 - 1,5 m hoog zou kunnen komen op het uitstekende gedeelte aan de rechter kant (ten zuiden van de oranje cirkel). Ik heb in een tuinboek gezien dat je appels goed op alle hoogtes kan leiden. Alternatief zou hier een "heg" met aalbessen kunnen komen.

Ik krijg van de week nieuwe buren - misschien kan ik de beukenhaag vervangen met een fruithaag (mijn moeder heeft dat kunnen doen - leuk, de buren hebben het daar zelf gevraagd).

Ik heb trouwens geen idee waarom die plaatjes nu als downloadplaatjes werden geplaatst. Ik heb niet anders gedaan dan bij het overzichtsplaatje.

Je kunt inderdaad appels en peren goed leiden in onnatuurlijke vormen. Ik zou zelf niet voor lei pruimen en kersen gaan, omdat deze er niet goed tegen kunnen. 1,5 meter is wel laag voor een fruitboom alleen patio fruitbomen zijn zo klein (zijn minder sterk). Ik zou gaan voor struik (laagstam). Deze kun je onder de 2-2,5 meter houden. Je zon is de bepalende factor waar je het best fruitbomen kunt groeien. Wat je kunt doen om je groenten bij de zon te krijgen zou bijvoorbeeld een tuinhuis/terras plaatsen, waarop je op een verhoging van 2-2,5 meter een levend dak waarop je een laag min. 20 cm aarde aanbrengt. Het is slim om veel organische stof in en op de aarde te hebben, om voldoende vocht vast te houden. Daarnaast kunt je het dak zo construeren dat er een kunstmatige grondwaterspiegel ontstaat.

Je kunt de heerlijkste appels krijgen uit een appelbomen haag. Ik weet dat Linder ze heeft, ik proefde ze van hem. Zelden lekkerder appeltjes gegeten en de haag is een heel bescheiden haag, voordeel volgens mij (maar ik weet dat niet) dat het geen leibomen oid zijn, maar zelfstandig staan. Ze kunnen op 30 of 50 cm afstand staan. Ik zag ze onlangs ook aangeboden...... maar waar ook weer?

Als je meer wilt weten, laat maar horen.

Ja, van de haag-appels weet ik graag meer.

Kruidje schreef:Ja, van de haag-appels weet ik graag meer.

Ik ben ook benieuwd. Maar het is misschien niet een speciaal soort, maar laagstam dicht op elkaar geplaatst?

Je plant inderdaad laagstam dicht tegen elkaar en leidt ze.

hmmm, ik ben niet zon fan van de woorden laagstam/halfstam/hoogstam, aangezien deze alleen maar aanduiden tot hoe hoog de takken zijn weggesnoeid. deze woorden zijn alleen maar een snoeivorm, strikt gezien.

overigens hoef je ze niet te leiden in zo een haag, je kan ook een haag maken met leibomen, maar das dan wel wat gecompliceerder.

jammer dat het zo ingeburgerd is, want het kan verwarrend werken.

hoe groot of hoog een boom wordt wordt bepaald door de onderstam, ik spreek dus liever van sterk of zwak groeiende onderstam.

voor een mooie appelhaag kun je inderdaad appels op een zwakgroeiende onderstam ongeveer 40-50cm van elkaar planten. in vruchtbare grond kun je het beste appel op m27 onderstam nemen, in arme/zanderige grond misschien op m9.

let wel op dat je geen stijlgroeiende rassen neemt zoals benoni of sterappel.

de appeltjes die ik heb waar saskia op doelt zijn speciaal ontwikkeld voor dit soort hagen, als kolomboom, en hoeven niet gesnoeid te worden om ze als haag te houden, dit moet bij andere rassen wel.
ze zijn ook ontwikkeld voor de biologische teelt en dus wat resistenter.
het gaat om de nieuwe rassen 'red lane', 'sunshine' en moonlight. met name de laatste twee ben ik erg enthousiast over. ze zijn alledrie erg lekker, maar red lane zijn wel kleine appeltjes.

er zijn ook andere rassen die goed geschikt zijn als kolomboom (boompje zonder lange zijtakken) zoals balerina.

je kan dit ook met peren doen, je neemt dan best een perensoort zoals concorde en plant deze schuin in de grond, ook weer met 50cm afstand. ze noemen deze vorm 'cordon', een leuke manier om peren te kweken zonder dat ze veel ruimte in beslag nemen.

deze moeten wel gesnoeid worden.

Dit klinkt onwijs leuk. Ik ga in ieder geval van de zomer met een olijfkomkommer op een rekje uitproberen hoe hoog zo iets zou mogen worden om toch nog voldoende licht in mijn groententuin toe te laten.

Hoe hoog worden de boompjes uiteindelijk?

Ik heb inderdaad zandgrond (tot vorig jaar gazon). Wat zou ik moeten doen om de grond iets te verbeteren? Naast de olijfkomkommer zou volgens mij zonder problemen een groenbemester kunnen groeien - phacelia oid.

Ik vermoed dat ik even na moet graven hoe diep de grond daar is omdat hier op ca. 60/70 cm een harde ondergrond zit (waar de yucca dus niet doorheen kwam - hier was het wel goed voor). En eventueel los (laten?) maken.

Ik zou wat kalk en magnesium in de plantgaten strooien. Linder adviseert je dwerggroeiers (moonlight ken ik tenminste en dit is er een). Deze groeien maar zo'n 10-20 cm per jaar. Persoonlijk vind ik de oude rassen leuker en waardevoller, maar ieder zijn keus/smaak. Deze rassen groeien zo'n 30-50 cm per jaar (hangt van de onderstam... af). De hoogte en vorm bepaal jij. Een schuine vorm zoals je op de foto ziet is onnatuurlijk, hoewel wel decoratief. De bomen zelf zullen er niet al te gek mee zijn en proberen weer omhoog te groeien. De onderstam in combinatie met wat erboven zit bepaald de opbrengt en hoe groot ze kunnen worden. Naar mijn weten moet je wel niet verwachten dat je hier ooit een hele dichte haag van zult krijgen, maar eerder een half open. Ik zou goed nadenken over wat je wilt en kijken naar kruisbestuiving, bloeiperiodes, wanneer de appels rijp zijn en de eigenschappen van de appel (hoelang kunnen ze bewaard worden, hoe is de smaak en waarvoor kunnen ze gebruikt worden). Een variatie waarmee je ook wat ziektes kunt voorkomen zou bijvoorbeeld één appel (malus domestica), dan één mispel (mespilus germanica), dan een peer (pyrus communis), dan een aziatische peer (pyrus pyrifolia) enzovoorts. Je kunt eventueel de mispel weglaten, omdat je hiervan moet houden en het fruit veel werk is om schoon te maken. Wij vinden hem lekker met appels als compot.

Bij Frijns in Margraten heb ik de meeste bomen gekocht http://www.boomkwekerij-frijns.nl/ . Hij heeft een goede prijs (laagstam is €12,50 / dwerggroeiers zijn duurder) /, heeft heel veel soorten en op zijn website staat een lijst met alle eigenschappen van de rassen. Denk erom dat je tot maart bomen kunt planten en daarna ze niet meer moet kopen (wordt te risicovol dat ze doodgaan).

Robert en Monique Knops schreef:Ik zou wat kalk en magnesium in de plantgaten strooien.

gaan de worteltjes dan niet verbranden?

Super informatie weer. Ik ga zeker dit jaar niet meer planten. Lijkt me niet leuk als ik ineens tot de conclusie kom dat ze moeten verhuizen. Het plan is gewoon nog niet helemaal klaar.

Ja, ja, ik weet wel dat je bomen beter eerder dan later moet planten...

Een open haag lijkt me wel handig - dan speelt het probleem minder van de hoeveelheid schaduw. Ik ben hier heel alert op omdat ik al zo veel schaduw in de achtertuin heb.

Je suggestie van de mispel en peer erbij vind ik aantrekkelijk. Kan dat ook allemaal als dwerg? Mijn man houdt van peren. Kwa compot eet ik bijna alles dus grote kans ik dat ook lust - misschien moet ik proberen om het van te voren ergens te proeven? Grappige bijkomstigheid: tot dit jaar heb ik nooit eerder van een mispel gehoord en nu ben je (binnen een week) al de derde die het erover heeft...

Ik zeg niet dat je heel veel moet gooien gewoon een beetje en dat vermengen met de aarde onder in het gat, zodat de ph waarde wat omhoog gaat. Van kalk en magnesium verbranden de wortels naar mijn weten niet. Magnesium wordt door planten trouwens per blad opgenomen. Ja een mispel is een oude fruitsoort die bij ons door de Romeinen is gekomen (zij waren er gek op).

http://www.houtwal.be/vakartikels/pitfruit/mini-appelboom-ballerina.htm (leuke site over dwerggroeiende appels.

Dwerggroei bij planten zegt eigenlijk dat ze op de een of andere manier ziek / afwijkend zijn van een gezond beeld, dus het is misschien handig, maar wel onnatuurlijk. Voor zover ik weet komt het niet voor bij peren. Je kunt gewoon laagstam zetten. Gieser wildeman is een goede stoofpeer en Concorde is een goede handpeer.

Ik zou trouwens niet blijven hangen in de planvorming, want dan komt er nooit wat van de grond (zie je heel veel / vooral bij gemeenten/natuurorganisaties). Een plan blijft altijd veranderen en bijsturen kan altijd. Daarbij hebben zeker fruitbomen tijd nodig om te ontwikkelen. Als je voor niet dwerggroeiende rassen gaat zul je deze wel in vorm moeten houden door ze te snoeien (kijk naar mogelijke snoei- en leivormen / u / dubbele u).

Oe, daar ben ik het dan weer niet mee eens.

ik denk dat bomen niet snoeiafhankelijk gemaakt moeten worden van jongsafaan. en ben van mening dat je bomen liefst zo min mogelijk moet snoeien. het verstoord hun natuurlijk groeigedrag.

wanneer je een boom in toom moet houden door snoei, zou ik zeggen dat je dan beter een boom kunt nemen met minder krachtige onderstam.

het is nogal een discussiepunt, dat weet ik,

sepp holzer schrijft hier wel interessante dingen over, en zoals ik het op verschillende plekkken geleerd heb (ik heb veel verschillende snoeistijlen en methodes geleerd, gaat mijn gevoel nog het meest uit naar de niet snoeimethode. Ik leef nog niet lang genoeg om keihard te kunnen zeggen hoe de resultaten zijn om heel lange termijn, maar heb die resultaten wel in andermens tuinen gezien en dat leken mij prima boompjes.

Als appels, peren... en zo echte wilde bomen zouden zijn zou ik het met je eens zijn, want een natuurlijke vorm is veel mooier, maar gezien laagstam, halfstam en hoogstam ook al een onnatuurlijke vorm voor een appel, peer... is (van nature zijn appels en peren grote struiken tot kleine bomen, die natuurlijk op hun eigen wortels staan / daarbij zijn wilde appels iets bitter, niet zoet en klein / grote zoete appels zijn iets afwijkends en hebben van nature vaak zwakke wortels en zouden weer verdwijnen). Maarjah de persoonlijke voorkeur bepaald waar de interesse naar uitgaat. Maar hoe dan ook dwerggroeiers zijn alles behalve natuurlijk (ze zien er ook niet natuurlijk uit als het daarom gaat). Het voordeel van de smal blijvende dwerggroeiers of de eventuele geleide fruitbomen is dat ze minder ruimte innemen. Als wanneer je een appel... gewoon laat groeien, dan worden ze namelijk heel breed (wel mooi hoor) en heb je meer ruimte nodig.

Wat waar is van Sepp Holzer's verhalen vind ik nogal moeilijk zie media en dan het boek van Sepp Holzer. Daarbij is zijn situatie in de alpen niet te vergelijken met de onze en heeft hij zo'n grote oppervlakte dat het niet uitmaakt hoe productief de bomen zijn en of er wat bomen hier en daar doodgaan. Dit komt ook terug in zijn eigen boek, maar dan met andere bewoordingen. Daar moet ik wel bij zeggen dat ik in mijn tuin ook een zo'n natuurlijke vorm nastreef en alleen dat snoei wat in de weg zit van de takken zelf, of om ze tot bepaalde gebieden van de tuin veroordeel te blijven(licht...).

Ik volg jullie discussie met interesse (ga dus graag door). Ik moet dit even uitzoeken en ook even laten bezinken.

ja precies, een struik.

zo zou ik er ook voor pleitten om boompjes in struikvorm te kopen.

laat half- en hoogstam lekker voor wat het is - een snoeivom die vooral handig was omdat er vee (respectievelijk schapen en koeien) onder kon grazen.

als jij je boompje als struik koopt en laat opgroeien, zal deze zichzelf snoeien. wanneer je tuin te klein is zou ik lieve gaan voor een zwakkere onderstam dan voor snoei.

en natuurlijk is een appelboom niet natuurlijk, net als de meeste andere planten in onze voedseltuinen. (productieve planten dan he).
de meeste groenten zijn ook niet natuurlijk, het is denk ik juist de uitdaging om deze door mensen veredelde planten zo natuurlijk mogelijk te groeien, en tegelijk zo productief mogelijk t laten zijn.

waarom ik niet voor snoei ben is omdat ik erg veel bomen zie met een verstoord groeipatroon, helemaal als mensen niet precies weten wat ze doen. Ik denk dat voor de meeste hobby tuinen het zowiezo niet uitmaakt dat er iets minder productie van af komt.

Linder schreef:laat half- en hoogstam lekker voor wat het is - een snoeivom die vooral handig was omdat er vee (respectievelijk schapen en koeien) onder kon grazen.

Linder, het verbaast mij wel een beetje dat jij het verschil tussen hoog-, half- en laagstammen afdoet als enkel een verschil in snoeivorm (en niet voor het eerst trouwens) wat ik maar de helft van de waarheid vind er zijn namelijk ook verschillen zijn in onderstammen gaande van snel tot traaggroeiende, elk met zijn verschillende eigenschappen. Voor een pruimelaar weet ik dat een myrobalan onderstam het hier in de Kempen beter doet dan de meeste anderen. Bepaalde appelsoorten zijn vatbaarder voor sommige ziekten op een traaggroeiende onderstam dan op een snelgroeiende. Een Keuleman onderstam bv. wordt gebruikt omdat die zeer resistent is tegen kanker. Verder zijn er nog verschillen wat betreft beworteling. Van alle laagstammig fruit dat ik hier op onze arme Kempische zandgrond al geprobeerd heb en ook door buren en kennissen geprobeerd is geweest is er niets bij waarvan ik weet dat het ooit enigszins vrucht heeft gedragen, van half- en hoogstammen wel. Een appel op een Bittenfelder wortel (verankert zich zeer sterk, waait niet zomaar om)en een Keuleman onderstam kan uitgroeien tot een zeer grote boom die 100+ jaar oud kan worden maar die kan je ook door snoei klein houden en hem laagstam noemen, in zover heb je wel gelijk, Linder.

Linder schreef:ik denk dat bomen niet snoeiafhankelijk gemaakt moeten worden van jongsafaan en ben van mening dat je bomen liefst zo min mogelijk moet snoeien. het verstoord hun natuurlijk groeigedrag. wanneer je een boom in toom moet houden door snoei, zou ik zeggen dat je dan beter een boom kunt nemen met minder krachtige onderstam.

Niet snoeien is de actuele tendens bij sommige permies maar een onderstam kies je niet enkel om de groeikracht omwille van wel/niet snoeien vind ik.

sepp holzer schrijft hier wel interessante dingen over

Ach ja, die weer .

Groeten en oprechte excuses, Wilfried.