Een start tot verandering

Mijn moestuin in Frankrijk heeft pas sinds een jaar zijn huidige grootte.
Tot nu toe heb ik getuinierd met de grondfrees in de winter (af en toe een stuk met de grenilette zelf gedaan) en ging er daarna -om het jaar- een ladinkje koeienmest op.
Al eerder heb ik eens een jaar met groenbemester gewerkt..klaver..dat maat niet wilde bevriezen en dat ik uiteindelijk heb afgemaaid.

Dit jaar ben ik begonnen met het bedekken van de leegkomende stukken moestuin..een bed met bevroren bloemen, een ander met afgehakte doorgeschoten spinazie, een derde met blad en de vierde met ingezaaide rogge en wikke. Er blijven nog 8 grote stukken over...ik denk nog aan blad, compost en karton.

Ik moet hier erg oppassen op slakken en woelmuizen...ik heb al eens een stuk tuin onder stro gehad en toen had ik vrijwel geen aardappel..door deze beide soorten vreters. Ze mogen wel wat van mijn oogst opeten maar er moet genoeg overblijven.

Ik probeer een foto mee te nemen in dit bericht, maar kom steeds bij Imageschack terecht..kan ik dat ook anders doen?

nee, zou graag anders willen, maar dat is de woftware die bij dit gratis forum is gekomen... heel jammer, we zullen het voorlopig moeten doen met imageshack... wat wel kan is als je zelf een flickr account oid hebt de afbeeldingslink in te voeren...

overigens wat ik doe met mulch is in de winter de mulch toevoegen, liefst pas als het kouder wordt en de slakken minder actief.
met name de wat houtiger/vezelige materialen lijken slakkenpopulaties in de hand te werken, dus hoe groener de mulch hoe fijner.

vervolgens in het voorjaar, zodra het weer opwarmt haal ik de mulch ervanaf, zo kan de bodem sneller opwarmen en kun je eerder zaaien (zeker op onze kleigrond wel fijn), bovendien biedt je de slakken in het voorjaar beter niet te veel onderkomen. in deze periode rapen we ook wel flink slakken.

pas als het weer warmen en droger wordt in de zomer ga ik overwegen om een nieuwe mulchlaag neer te leggen, met zomers zoals afgelopen jaar gebeurt dat dus gewoon niet, pas straks als het weer kouder wordt nieuwe mulch. In een jaar als afgelopen jaar composteer ik dus vooral en gaat er gewoon (grotendeels) gecomposteerd materiaal op de tuin...

Dank je wel Linder voor je antwoord.
Een goede tip om te wachten tot het koud is..toevallig is dat ook zo gegaan dit jaar, tenminste ik heb geen mulchlaag gelegd voor de eerste vorst kwam.
Beschouw jij de compost ook als mulch dat je in de winter legt? Of gebruik je dat pas in het voorjaar?

Ik heb nu ook blad en brandnetelcompost klaar..ik kreeg de tip deze beide te mixen, en ik dacht eraan om hiermee de bessen te mulchen.

Over foto`s: ik zal wel ergens foto`s ( bij Saskia`s project) ik dacht dat ik het ook kon doen...ik zal eens kijken hoe het bij flickr werkt met meerdere foto`s...

Hoi, ja over die fotos, als je een foto ergens openbaar op het net hebt staan, dus bv in flikr of iets anders dat voor iedereen zichtbaar is, dus niet in je inbox of in een deel waar maar beperkt aantal mensen bij kan (imageshack is vergelijkbaar met flickr maar minder gebruiksvriendelijk en minder gebruikt)

dan klik je met de rechtermuisknop op de foto en kies je 'copy image location' (of iets vergelijkbaars in het nederlands).
vervolgens plak je die link tussen de onderstaande commandos met haakjes, dus ergens in het midden tussen het haakje sluiten en haakje openen in:
[img][/img]

Compost beschouw ik als mulch in die zin dat ik het altijd op de bodem aanleg, dus niet inwerk. (nou ja altijd, bij een nieuw aan te leggen tuin misschien, maar op de lange termijn hoeft dat m.i. niet meer)

mijn voorkeur gaat er naar uit om compost in de zomer te gebruiken, of in ieder geval in de natte periodes wanneer slakken het makkelijk hebben omdat ik dan voorzichtig ben met mulch.

Er is trouwens een heel mooi boekje over mengcultuur in de moestuin, geschreven door gertrudt franck. Het origineel in het duits, de titel is geloof ik 'een gezonde tuin door mengcultuur', of 'ein gesunde Garten durch mischkultur'.
Dit boekje, en het boekje van pieter boxman, 'de moestuinen van twekkelo' vindt ik twee methodes die heel goed passen in de permacultuur moestuin.

ze zijn, zeker die eerste, allebei niet al te makkelijk meer te krijgen want wat ouder en niet meer uitgegeven, maar je vindt wel eens wat in boekwinkeltjes, marktplaats, amazon of bol.com. ohja, er is ook nog de website boekwinkeltjes.nl das een bindeling van het aanbod van heel veel boekwinkeltjes door heel nederland...

Dank voor je reaktie Linder.
De boekjes heb ik gezocht maar niet gevonden...ik blijf het gewoon een tijdje proberen via Google.
Nu ga ik even een foto proberen op de manier zoals jij aanraadde..

t is gelukt!
Hier nog een foto van knoflook. Deze had ik niet diep genoeg gezet, en dus heb ik er een laag aarde overheen gelegd die ik al een tijd had liggen onder zeil: het was aarde met gras dat twee jaar geleden van een pad af was geschept..ik hoop dat het zaad een beetje dood is wat erin zat, je ziet nog wel goed de bruine vezels van de planten...


Ik wilde een deel van de compost ook nu gebruiken omdat ik het vat leeg wil hebben..in het najaar is er altijd veel compost. Nu heb ik het bladcompost in zakken gedaan, en de brandnetel ga ik een wachthoop voor maken...denk ik.

Vannacht heeft het heel licht gevroren, ik ben vandaag weer verder gegaan met het bedekken van de moestuin. De bessenstruiken heb ik van het onkruid ontdaan, en ik heb er wat gemengde compost met daarop een laagje gemaaid gras gelegd. Het zijn heel lastige plekken waar de bessen staan; het is in de buurt van het beekje, en er groeit enorm veel boterbloem. Ook afgemaaid smeerwortelblad heb ik gebruikt om hier en daar wat aarde af te dekken. verder veel blad harken, de helft daarvan gaat de moestuin in, de andere helft in de bladcompostkorf. Ik kwam welgeteld één slak tegen..maar ik twijfel er niet aan dat er ladingen zijn..in het voorjaar als ik al dat blad van de tuin haal maar eens goed op zoek gaan.

Op de foto een stukje van de moes bedekt met walnootblad,rogge en bevroren bloemen en planten..achter het strookje gras bovenaan loopt het stroompje.

Vandaag in de boomgaard gewerkt en veel blad opgeharkt voor de bladcompost. Vandaag was het blad van Acer en appel, dat composteert goed. Het walnoot wat minder, dat is dit jaar eerst op de aarde gegaan en gaat in het voorjaar op de compost. In de boomgaard heb ik geprobeerd te bedenken hoe ik het er volgend jaar zou willen hebben..minder tot niet wieden in het stuk moestuin dat ik achter heb staat hoog op mijn lijstje..met het gras en de weilanden eromheen is dat ook niet te doen..
Er zijn daar helaas ook veel slakken. Misschien dat de kippen die komen en misschien de loopeenden de oplossing zullen brengen.

Ik ben wel erg dankbaar dat ik zelf veel "materiaal" in mijn tuin heb..beekje, bomen voor het blad, wilgen voor takken.

De boeren hier om mij heen zijn al meer gewend om zelfvoorzienend te zijn, ze hebben bv al tiental jaren geleden Acacia`s aangeplant voor palen. Ook het bosbeleid van het dorp hier is erg goed..er wordt hier al honderden jaren gekapt en we hebben toch een prachtig bos met veel oude eiken...1 x per 20 jaar wordt er op een perceel gekapt.

Dan kennen ze nog een hakhout beheer. Klinkt als een idyllische plek of wat het zou kunnen zijn.

Nadelen van een tuin kunnen meestal alleen maar afgezwakt worden, maar niet totaal verdwijnen. Het gebruik maken van natuurlijke predatoren voor problemen en hiervoor op het eigen terrein geschikte plekken te creëren kunnen goede oplossingen zijn. Water brengt veel leven op een terrein, dus om het water wat het terrein opkomt zolang mogelijk vast te houden is heel geschikt, daarbij kunnen er zo te horen ook forellen gekweekt worden.

Slakken zijn fantastisch voedsel voor egels, spitsmuizen, padden en eenden.

Persoonlijk ben ik niet zo gek op Acacia, omdat deze niet in onze omgeving past (Europa). Hij kent bij namelijk totaal geen relaties met andere soorten (behalve dan als nectarbron). Een eik kent bijvoorbeeld rond de 40 soorten schimmels, waarmee hij kan samenleven en rond de 600 insecten zijn afhankelijk van hem. Maar het is natuurlijk hoe je het maar net bekijkt.

Je kunt aardappels ook tussen autobanden kweken. Wat je zou kunnen doen voor de moestuin is verhoogde bedden maken, waarbij de bodem helemaal verhard is (bv. tegels). Dan kunnen woelratten/moelmuizen er niet meer inkomen. Slakken klimmen niet graag zo'n verhogen op, hoewel ze dit niet tegen zal houden (door koper in de verhoging in te werken kan dit wel bereikt worden / slakken krijgen elektrische schokken van het koper). Mulchen vind ik eigenlijk de beste methode om zonder hard werk een mooie luchtige bodem te krijgen. De wormen doen immers het werk voor je, waarmee je bovendien voor veel voedsel voor de omgeving zorgt.

Robert en Monique Knops schreef:Persoonlijk ben ik niet zo gek op Acacia, omdat deze niet in onze omgeving past (Europa).

Allez, nog zo ene?!

Afgelopen dagen ben ik op de Volkstuinvakbeurs geweest en heb er erg genoten van o.a. de lezing van Fransje de Waard..ik heb weer een hoop nieuwe ideeën opgestoken, maar ben ook tot de conclusie gekomen dat ik -behalve die schone nette tuin- verschillende elementen die je permacultuur zou kunnen noemen al in tuin en huis toepas..op mijn eigen manier. Op heen en terugreis in de trein heb ik Sep Holzers boek gelezen..daar ben ik ook verder door geïnspireerd geraakt.

Ik vind het een beetje lastig dat -als je verhogingen zou willen aanleggen- je toch machines nodig zou hebben..dat deel ga ik dus niet verder in het hoofd ontwikkelen, dat is voor ons niet mogelijk.

Maar zoveel andere dingen wel. In ieder geval ga ik ook met paddenstoelen beginnen aankomend jaar.

Andere elementen zoals takkenwallen voor de beesten(daar heb ik er drie van) verder onderhouden( deze winter zal er nogal wat gekapt worden in de tuin..ik heb veel té oude hazelaarsbosjes) en werken aan een kippenren.

Over de woelmuizen nog even dit: ik heb een berg aardperen gekregen om te planten en ga die à la Holzer in de buurt van de fruitbomen en moestuin achter zetten. Door hem heb ik ook nog een beetje andere kijk gekregen op de woelmuis, meer als helper dan als "lastig beest". De woelmuis houdt de aarde luchtig. Ook ga ik meer Paarse morgensterren aanplanten (zaaien) die had ik altijd al in mijn siertuin, maar nu ga ik die actief in de boomgaard zien te krijgen..volgen mij vinden de woelmuizen die ook lekker ( holzer`s tip was schorseneer)ze smaken vrijwel hetzelfde als de schorseneren...

Jet schreef:Afgelopen dagen ben ik op de Volkstuinvakbeurs geweest en heb er erg genoten van o.a. de lezing van Fransje de Waard......

In ieder geval ga ik ook met paddenstoelen beginnen aankomend jaar.

Klikt alsof ik echt iets gemist heb! Probeer om er volgend jaar naar toe te gaan.



Wat bedoel je eigenlijk met "à la Holzer in de buurt van de fruitbomen en moestuin achter zetten"?
Probeer je zo met aardperen de woelmuizen weg te lokken uit je moestuin?

Hoe ga je beginnen met paddestoelen kweken? Ik zou dat ook graag willen gaan doen, maar weet niet goed hoe ik ermee moet beginnen.

(PS nog bedankt voor de suikerwortelzaden! ik heb ze gisteren opgehaald bij mijn ouders)

Hey Rob, ja inderdaad..maar niet helemaal weglokken. Holzer stelt dat de woelmuis best goed werk doet in de tuin..eet engerlingen en verluchtigd de aarde. Een woelmuis eet waarschijnlijk liever een zachte en zoete aardpeer of schoorseneer-achtige dan een harde fruitbomenwortel..Geef ze genoeg te eten, en ze blijven van je bomen af..zo heb ik het opgevat. Verjagen of vangen heeft volgens hem ook geen nut, want er komen gewoon nieuwe.
Het klinkt me allemaal logisch in de oren.

Zo te horen leuke ideeën opgedaan. Veel succes ermee. Terrassen zijn het efficiënts op hellingen, dus als je deze niet hebt of minimaal dan zou ik er ook niet aan beginnen. De heuvelbedden zijn interessant, maar niet noodzakelijk. Het belangrijkste is om een goed humusgehalte in de grond te hebben. Sepp Holzer bereikt dit met humus in de opgehoogde heuvel te verwerken. Daarbij beschikt Sepp Holzer over een hele mineraalrijke bodem en over heel veel zon.

Ja je kunt niet alle ideeën van Holzer hier in NO Frankrijk toepassen..ik haal eruit wat voor mij geschikt is. Mijn tuin loopt wel af, maar wij hebben niet de mogelijkheden en de energie om terrassen te maken, dat hoeft ook niet.
Ik zo wel eens zo`n heuvel met boomstammen eronder willen maken, alleen al om te zien hoe dat eruit gaat zien, maar ik denk niet dat dat ervan komt. Misschien een kleintje.

Rob je vroeg nog naar de paddenstoelen, ik zou wel weer wat meer boomstammen willen inpluggen met de shi take die ik erg lekker vind. ik had dat 5 jaar geleden gedaan op eiken en beukenstammen, en heb daar 3 jaar van geoogst. Nu zou ik de stammen gedeeltelijk in willen graven.

Ik heb ook nog wat geplugde haagbeuk liggen, maar ik geloof niet dat die het gaan doen.

Dus opnieuw van de winter om verse stammen vragen bij de bosbouwers, en dan pluggen kopen. Achter een van mijn takkenwallen is er een prima plek voor, in de schaduw.

Verder zou ik nog wel wat paddenstoelen op zaagsel willen zetten, wij hebben veel eiken en beukenzaagsel, maar dat moet ik eersst eens uitzoeken hoe dat moet.

Ik begin ook pas zelf met soorten op hout te enten, maar wat vooral belangrijk lijkt te zijn is dat het materiaal schoon is (zonder andere schimmel infecties) en echt dood is. Daarbij lijkt het mooi te zijn wanneer het hout in het voorjaar gezaagd wordt, omdat het dan rijker aan suikers is (sapstroom komt weer opgang, waarbij suiker van de wortels naar de takken vervoerd wordt). Het houd moet ook vochtig genoeg zijn. Je kunt het beste op het internet voor iedere soort zoeken wat de wensen van de soort zijn en dan goede pluggen... kopen (het mycelium moet nog wit zijn).

Ondertussen kreeg ik ook de tip de afgedragen stammen van de shi take fijn te maken en er een bed van te maken...(gepasteuriseerd) houtsnippers erop ( ik heb alleen zaagsel, ga dat proberen) en afwachten.

Het bed dat ik heb ingezaaid met groenbemester -het was haver met wikke- is niet bevroren ondanks de finke vorst. Ik was hier niet, maar ik vermoed dat er een flinke laag sneeuw op de planten laf tijdens de vorst( mijn hoog laag termometer gaf -9 aan.

Tussen de twee moestuinen in is een enorme aktiviteit waar te nemen van de woelmuis annex mol..gisteren heb ik al deze 40 of meer hopen glad geharkt zodat ik een beetje kan zien waar ze werkelijk zitten..ik heb nog een val waar ik de beestjes levend in kan vangen..als het er toch veel blijken te zijn ga ik dat misschien doen..maar ik leg denk ik eerst ook wat slachtafval neer om de vos te lokken die dan misschien aktief gaat graven naar een nest.

Heb je de houtwallen al lang? Ik maakte een leuke lage houtwal bij de moestuin als visulele afscheiding en voor de egels (egeltje gelokt met kattevoer, zoals ik hier in een franse tuingids las, dat werd lustig gegeten, maar ik twijfel of ik een egel heb ... wie weet er hoe je dat zien kan?) Maar zodra het eind mei werd was de houtwal overwoekerd met kruiden en gras. Niet erg, maar het zag er niet zo leuk uit als bv nu, nu het takkenwalletje weer zichtbaar is. Hoe doe jij dat?

Ik lees dat je blad bijeen harkt, speciaal voor de compost? of ook voor het oog? Ik laat het altijd liggen, ik weet ook niet of het me in tijd lukt, anderszijds ...... ik heb eigenlijk te weinig compost vanuit huis. Afval vanuit de tuin leg ik meteen weer op de tuin. Misschien is met bladharken en mengen met brandnetel, altijd te vinden hier!, wel een extra composthoop te maken. Kan dat gewoon op een hoop of moet daar een hekje/bouwsel omheen?

'n beetje woelmuis afleiden zou ik ook wel willen, begrijp ik het goed? Aardperen en Paarse morgensterren een eind verderop, zou helpen? Heerlijk! "keukenmeidenverdriet" in mijn tuin! Maar ik begrijp dat het eigenlijk een middenlandsezee gebied plant is. Hij ziet er ook uit als een plant voor een warm gebied, wel prachtig overigens. Maar niets voor bij mij in de Vogezen vrees ik.

De takkenwallen zijn we op een gegeven moment gaan maken ( ik denk wel een jaar of 8 geleden) om de inkijk van de buren wat af te schermen, maar vooral om het vele hout wat we steeds hebben van de tuin op te ruimen. Toen wij het huis en de tuin hier kochten was het huis een ruïne en de tuin er een van Doornroosje..je kon er niet echt in lopen want hij was geheel overgroeid met wilde pruimen, brandnetels, bramen en stijvig gras.
De wallen zijn hoog, soms meer dan twee meter, maar ze zakken ieder jaar weer wat in.
Ook voor dit jaar hebben we weer kap op het programma staan en zullen de wallen weer wat hoger worden.

Voor het blad heb ik met wat gaas een ronde hoge korf gemaakt, en die prop ik gedurende de herfst helemaal vol. Het vergaat heel goed ( ik doe er wat aarde uit het bos bij voor de bladetende beestjes) Zo heb ik ook grond om potten mee te vullen.
Brandnetels heb ik in het voorjaar op sommige plekken heel veel uitgetrokken en de wortels met jonge blaadjes heb ik ook vercomposteerd. Deze heb ik wel eerst in oude plastic zakken laten verrotten, om de wortels helemaal dood te maken..nu heb ik er mooie compost van.
Je kunt het ook op een ronde of langwerpige hoop leggen allemaal.

De paarse morgensterren zijn hier misschien niet inheems, de gele wel!
Ik heb de zaadjes van de paarse ooit meegenomen en nu zaait deze wortel zich steeds uit..ik ben er gek op, en vind de bloem supermooi.

De paarse overleefden de -21 vorst afgelopen winter zonder problemen.
Volgens mij heb ik nog wel zaden als je wilt, of een al een jarige wortel.

Super! Ik zag de morgensterren en vind ze ook prachtig.
Ik zal eens nadenken wat ik in ruil voor je van hier kan meenemen, maar ik ben nog niet o lang bezig en nog niet zo bedreven.

de paarse morgenster wordt ok wel haverwortel genoemd. je kunt hem als een kleine schorseneer eten. egels in de tuin herken je meestal door poep resten die je van ze vind. belangrijk is om voldoende leefruimte te bieden en trek mogelijkheden. ze leven solitair en zijn territoriaal. momenteel gaat het heel slecht met de egel.

Ik heb de morgenster een keer geproefd, ik had er apart een gekookt. Keukenmeidenverdriet inderdaad..ik kleefde overal aan vast. Maar best te eten( als je niets anders heb, en mijn tuin is zo groot, ik heb altijd wel iets anders). Dus hier wordt hij niet gegeten, maar wel genieten van de prachtige bloemen.
Ik ben niet zo strak in ruilen hoor Saskia..het is vooral leuk om te delen

Ik kom een beetje langzaam op gang dit jaar.

Gisteren ben ik begonnen om een kwart van mijn moestuin te beplanten en bezaaien à la Gertrud Frank.
Ik heb de tuin in de lengte in tweeën gedeeld en zaai daar op A,B en C rijen.

Tot nu toe heb ik er nog niet veel in, ik heb een beetje haast met de uitjes en sjalotten, daar wordt het ondertussen tijd voor, maar het weer is vandaag helaas niet te best.
Ook ben ik begonnen met het zaaien van spinazierijen, dit als (o.a.) vroege groenbemester...

Bij mij gaat het ook allemaal maar langzaam. De meeste eerste zaailingen kweek ik nu maar als potplant, omdat ze anders te groot zijn om nog uit te planten. Zaai je niks voor in bakjes (bv. komkommers, knolvenkel)? Ikzelf vind dat vaak gemakkelijker, omdat de vogels/muizen me anders alle kiemlingen opeten (kiemlingen buiten beschermen vind ik erg lastig). Er zijn maar enkele dingen die ik zo in het veld zaai (bv. wortels, radijzen...).